Historie
Het complex, dat ook dienst deed als militair en bestuurlijk centrum, werd in de 14e eeuw door een brand verwoest. In 1370 is op dezelfde plek het stadhuis opgericht.
Het gebouw is rechthoekig met kantelen en de toren heeft er niet altijd gestaan. Door de eeuwen heen is het stadhuis verschillende keren verbouwd en gerestaureerd. Naar een ontwerp van Lieven de Key is tussen 1622-1630 een nieuwe vleugel in Hollandse renaissancestijl gebouwd. In de 3 jaar daarna is de gevel vernieuwd in classicistische stijl.
WIST JE DAT…
Behalve als stadhuis deed het gebouw ook lange tijd dienst als rechtbank. En de Haarlemse beulen hadden een reputatie die ver voorbij de stadsgrenzen reikte: ze werden zelfs tegen betaling aan andere steden verhuurd.
Vandaar dat het gezegde ‘zo brutaal als de beul van Haarlem’ nog steeds gebruikt wordt om brutale mensen aan te duiden.
WIST JE DAT…
Onder het stadhuis zijn de kerkers nog steeds intact: herinneringen aan de tijd dat het gebouw ook een rechtbank was.
Ontwerp
Lieven de Key was één van de belangrijkste bouwmeesters van de Hollandse renaissance. Hij kwam oorspronkelijk uit Gent en werd in 1593 benoemd tot stadssteenhouwer van Haarlem.
De Key was een van de 15-duizend emigranten uit de Zuidelijke Nederlanden toen de hertog van Parma dit gebied heroverde voor het katholieke Spanje
Lieven de Key maakte veel gebruik van ornamentatie. Die zie je ook terug bij de Vleeshal in Haarlem. Ook een ontwerp van zijn hand.
TIP: Tot op de dag van vandaag werkt het stadsbestuur in het eeuwenoude stadhuis. In de hallen van de refter (grenzend aan de serene binnentuin) zijn wisselende kunstexposities gratis te bezichtigen.
WIST JE DAT…
De stadhuistoren is relatief nieuw. De eerste toren is gebouwd tussen 1465 en 1468 en in 1772 ook weer afgebroken. De huidige toren stamt uit 1913.
